In mijn praktijk hoor ik het vaak: “Ik ben niet goed genoeg”. Misschien herken jij die gedachte ook wel. Het is een stem die diep verankerd zit, zich vaak laat horen en sterk van invloed is op ons leven. Om die gedachte te ontkrachten of te vermijden, proberen mensen van alles: harder werken, geen ‘nee’ zeggen, altijd beschikbaar zijn, aardig blijven, meer verantwoordelijkheden opnemen.
Op korte termijn kan dit gedrag voldoening opleveren: erkenning, controle, het gevoel iets te bereiken of nodig te zijn. Het kan zelfs bescherming bieden tegen kritiek. Maar op de lange termijn kan het schadelijk zijn, mensen uitputten: het kost namelijk bergen met energie. Deze voortdurende druk laat weinig ruimte meer over voor wat écht belangrijk is: leven naar je eigen waarden.
Waarden zijn wat je diep van binnen belangrijk vindt. Het zijn persoonlijke leidraden, die je leven betekenis geven. Zoals zorgzaamheid, gezondheid, uitdaging of vrijheid. Ze werken als een kompas: ze helpen je keuzes maken en je gedrag in het hier en nu richting te geven.
Veel mensen leven echter op de automatische piloot. Gedreven door ‘moeten’, ‘presteren’ en ‘bewijzen’. Ze reageren op het stemmetje ‘ik ben niet goed genoeg’, in plaats van bewust te kiezen wat hen werkelijk waardevol lijkt. Het resultaat? Uitputting, zonder te merken dat ze hun eigen koers zijn kwijtgeraakt.
Wat ik cliënten vaak laat ontdekken, is dat er een andere weg is: niet meer vechten tegen die gedachte, maar leren deze van een afstand waar te nemen. Dit wordt in de psycologie ook wel defusie genoemd. Het gaat om ruimte te maken om gedachten te observeren zonder erin mee te gaan. Niet eerst “goed genoeg” moeten zijn, maar bewust kiezen om te leven vanuit je waarden.
Misschien is “goed genoeg” niet iets wat je bereikt. Misschien ontstaat het juist als je stopt met jezelf te bewijzen.
Reflectie: Welke waarde wil jij vandaag volgen zonder jezelf eerst te moeten bewijzen? Schrijf één kleine stap op die je vandaag kunt zetten – en zet die stap ook écht.
psycholoog Alphen aan den Rijn
defusie
waarden
hier en nu
Reactie plaatsen
Reacties