In mijn praktijk hoor ik het vaak: “Ik ben niet goed genoeg”. Misschien herken jij die gedachte ook wel. Het is een stem die diep verankerd zit, zich vaak laat horen en sterk van invloed is op ons leven. Om die gedachte te ontkrachten of te vermijden, proberen mensen van alles: harder werken, geen ‘nee’ zeggen, altijd beschikbaar zijn, aardig blijven, meer verantwoordelijkheden opnemen.

Uit steeds meer onderzoek blijkt dat wat je eet invloed kan hebben op hoe je je voelt. Zo duidelijk zelfs, dat er inmiddels een heel nieuw vakgebied is ontstaan: de voedingspsychiatrie. Wetenschappers binnen dit vakgebied onderzoeken hoe voeding - en met name de invloed van onze darmen – kan bijdragen aan het verlichten van psychische klachten zoals angst en depressie. Een interessante en hoopvolle ontwikkeling die laat zien dat je mentale welzijn óók op je bord begint.

Als psycholoog en liefhebber van de Duitstalige literatuur vind ik het fascinerend te lezen hoe schrijvers als Thomas Mann de menselijke complexiteit al konden verwoorden – nog vóór de psychologie als wetenschap deze echt begon te doorgronden.

Een goede nachtrust is essentieel voor zowel onze fysieke als mentale gezondheid. Steeds meer onderzoek wijst uit dat een gebrek aan slaap niet alleen ons dagelijks functioneren negatief beïnvloedt, maar ook de kans verhoogt op ernstige aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, obesitas en mentale problemen zoals depressie en angststoornissen.

De laatste tijd is er steeds meer aandacht voor de relatie tussen schermgebruik en oogproblemen, vooral bij kinderen en jongeren. Een bekend advies dat vaak wordt gegeven, is het zogenaamde 20-20-2 principe. Dit houdt in dat je na elke 20 minuten schermtijd minstens 20 seconden moet wegkijken naar iets dat zich op minstens 6 meter afstand bevindt, en dat kinderen daarnaast minstens 2 uur per dag buiten moeten doorbrengen. Maar hoewel dit advies eenvoudig klinkt, blijkt het in de praktijk vaak lastig om hier een goed vervolg aan te geven. Vooral voor ouders kan het een uitdaging zijn om hun kinderen te helpen dit advies op te volgen. Hoe zorgen we ervoor dat het 20-20-2 advies daadwerkelijk wordt nageleefd?

Binnenkort is het weer de Week van de Werkstress (11-15 november). Het is belangrijk dat hier aandacht aan besteed wordt, want Burn-out blijft een groot probleem in Nederland en het aantal mensen dat hiermee te maken krijgt blijft alarmerend hoog. Volgens recente cijfers kampt meer dan 1,6 miljoen Nederlanders met burn-outklachten, hetgeen neerkomt op zo’n 19% van de beroepsbevolking (RIVM).

In de huidige maatschappij worden ouders steeds bewuster van de gevaren waaraan hun kinderen blootgesteld kunnen worden. Dit varieert van sociale druk en digitale risico’s tot fysieke gevaren in de directe omgeving. Dit heeft geleid tot het ontstaan van opvoedingsstijlen zoals helikopter- en curlingouderschap, waarin overbescherming en controle centraal staan. Hoewel deze stijlen zijn ontstaan uit de beste bedoelingen, kunnen ze uiteindelijk schadelijk zijn voor de ontwikkeling van kinderen.

Iedereen piekert wel eens en dat is normaal. Het wordt pas problematisch als we er niet mee op kunnen houden. Zorgen over werk, gezondheid, relaties of de toekomst in het algemeen proberen we actief te lijf te gaan door eindeloos gepieker. Het leidt echter zelden tot oplossingen, eerder tot stress, angst en andere mentale problemen.

Gezonde voeding, voldoende beweging en goed slapen zijn van cruciaal belang voor onze fysieke en vooral ook mentale gezondheid. Sinds een aantal decennia echter zitten we langer, bewegen we minder en slapen we slechter. Dat brengt niet alleen een groter risico op diabetes type 2, hart- en vaatziekten en obesitas met zich mee, het huidige leefpatroon heeft ook een negatief effect op ons mentale welzijn. Onderzoek heeft duidelijk laten zien dat psychische klachten mede een gevolg kunnen zijn van een ongezonde leefstijl.

Praten is niet altijd de oplossing. Zo blijkt uit een uitgebreid onderzoek door de Hogeschool Rotterdam naar co-rumineren: het overmatig bespreken van zorgen, problemen en negatieve emoties. Vooral meisjes lijken hun problemen en nare gevoelens samen uitvoerig te bespreken. Er wordt eindeloos gepiekerd over angst, woede, somberheid en andere psychische ongemakken. Het positieve gevolg daarvan is de emotionele verbondenheid die daardoor ontstaat tussen vriendinnen. Dit effect wordt echter overschaduwd door het risico van een verminderde psychische gezondheid.